Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) bir temyiz mahkemesi, 6 Ocak 2021’de başkent Washington’daki Kongre Binası’nın (Capitol) şiddete başvurularak basılmasıyla ilgili olarak eski Başkan Donald Trump‘a karşı dava açılmasını onayladı.
Federal Temyiz Mahkemesi Cuma günü aldığı kararında, Trump’ın olayın meydana geldiği dönemdeki başkanlık görevi nedeniyle mutlak dokunulmazlığı bulunduğu yönündeki savunmasını kabul etmedi. Mahkeme ilgili kararında, “Bir başkan günün her anını resmi görevlerini yerine getirerek geçirmez” saptamasına yer verdi.
Başkanın doğrudan sorumluluk alanları dışındaki faaliyetleri nedeniyle tazminat ödemeye mahkum edilebileceğine vurgu yapılan kararda, Başkanlık vazifesinin bu noktada tazminat taleplerine karşı dokunulmazlık sağlamayacağı belirtildi.
Trump’ın söz konusu mahkeme kararına itiraz hakkı bulunuyor.
Ne olmuştu?
Cumhuriyetçi Trump’ın destekçilerine talimat vererek Capitol baskınını teşvik ettiğini ileri süren iki polis memuru ile bazı Demokrat Parti’li politikacılar eski Başkandan davacı olmuştu. Davacılar 6 Ocak 2021’de yaşanan şiddet olaylarından dönemin ABD Başkanı Trump’ı kısmen sorumlu tutarak, tazminat talebinde bulunuyor.
Trump destekçileri, Demokrat Parti’li Joe Biden’ın Kasım 2020 tarihinde yapılan başkanlık seçimini kazandığının onaylanmasını engellemek için Kongre binasını basmıştı.
Baskından kısa bir süre önce Trump, destekçilerini Kongre Binası’na gitmeye ve “her koşulda” mücadele etmeye çağırmıştı.
Seçimi kaybeden Trump, sonuçlara itiraz etmiş, seçimlere hile karıştırıldığını ileri sürerek, yeniden seçilmesinin engellendiğini ileri sürmüştü.
Trump savunmasında 2020 seçimleriyle ilgili açıklamalarını, Başkanlık görevinin gereği olarak yaptığını ileri sürüyor. Gelecek yıl yapılacak başkanlık seçimlerinde yeniden aday olmak istediğini belirten Donald Trump, başkanlığı süresince yaptığı tüm açıklamaların dokunulmazlık kapsamında bulunduğunu iddia ediyor.
ABD Adalet Bakanlığı da, geçen Mart ayında davayla ilgili yaptığı açıklamada, Temyiz Mahkemesi’nin kararına benzer bir görüşü savunmuştu. Bakanlık açıklamasında, “Bir başkan görevini yerine getirirken gerçekleştirdiği eylemler nedeniyle dokunulmazlığa sahip olsa da, resmi görevlerinin kapsamı dışında kalan eylemleri nedeniyle yargılanabilir” ifadelerini kullanmıştı.
Bakanlık ayrıca, Başkanların görevi arasında, “şiddete teşvik etmenin” bulunmadığına da dikkat çekmişti.
77 yaşındaki Trump, 2020’deki seçim yenilgisinden sonra iktidarı teslim etmeme girişimleri nedeniyle federal düzeyde açılan ceza davasında da dokunulmazlık ilkesinden yararlanmayı talep ediyor.
Ancak özel savcı Jack Smith bu talebi reddediyor. Ceza davasında mahkeme kararı henüz açıklanmadı.
