Bizans İmparatorluğu döneminde yerleşime açılan ancak ihtiyacı bakımından yetersiz olan Tarihi Yarımada’ya inşa edilen hatlarla su taşındı.
Şehrin büyümesi ve nüfusun artmasıyla bu suları depolama ihtiyacı ortaya çıktı.
Sarnıçlar, getirilen suyun biriktirilmesi ve kente dağıtılması için yapılandı.
Bizans döneminde açık hava sarnıçları, su kaynakları açısından yetersiz olan kente taşınan suyu depolamak için inşa edildi.
Sarnıçlar şimdilerde İstanbulluların “nefes” aladığı parklara dönüşürken aynı zamanda spor ve sanat faaliyetlerine ev sahipliği yapıyor.
Açık hava sarnıçları 4 tane
Döneminde sayıları binleri bulan irili ufaklı kapalı olanlardan farklı olarak açık hava sarnıçlarından ise sadece 4 tane inşa edildi.
Dört tarafı taş ve tuğlalardan yapılı
Dört tarafı taş ve tuğlalardan yapılan duvarlarla çevrili devasa su hazneleri, depo işlevi görmelerinin yanı sıra suyun getirdikleriyle dolan zemin nedeniyle ziraat yapılan alanlar olarak da kullanıldı.
Çukurbostan
Sadece sarnıç görevi görmeyen yapılar “çukurbostan” olarak da adlandırıldı.
Devasa sarnıçların üçü Fatih’te, biri Bakırköy’de
Kentteki bu 4 sarnıçtan 3’ü Fatih’te biri Bakırköy’de bulunuyor.
Aetios Sarnıcı Karagümrük’te, Aspar Sarnıcı Yavuzselim’de, Hagios Mokios Sarnıcı ise Fındıkzade’de bulunurken Fildamı Sarnıcı ise Osmaniye’de yer alıyor.
Aetios Sarnıcı/Fatih
Aetios Sarnıcı’nın İmparator 2. Theodosius döneminde yaptırıldığı tahmin ediliyor. Zaman içerisinde işlevini kaybeden sarnıç, Osmanlı döneminde bostan olarak hizmet verirken günümüzde bu alanda “Vefa Stadı” bulunuyor.
1926 yılında inşa edilen bu yapı, şimdilerde “Karagümrük Stadı” ismiyle futbol maçlarına ev sahipliği yapıyor.
Aspar Sarnıcı/Fatih
Bizans İmparatoru 1. Leon döneminde General Aspar tarafından inşa ettirilen Aspar Sarnıcı, halk arasında “Yavuz Sultan Selim Sarnıcı” olarak da biliniyor.
Sarnıç, içine yaptırılan Fatih Belediyesi Yavuz Selim Yaşam Merkezi yıllardır semt sakinlerince sosyal alan olarak kullanılıyor.
Spor alanı, oyun parkı, atık getirme merkezi ve kafenin yer aldığı merkezde psikolog ile diyetisyen hizmeti veriliyor.
İlçe sakinlerinin yeşillikler içerisinde vakit geçirdiği merkezi çepeçevre saran sarnıçta, 2022 yılında restorasyon çalışmalarına başlandı.
İnşa edildiği günden bu yana restore edilmeyen sarnıçtaki çalışmaların, duvarlarının zaman içinde uğradığı tahribattan arındırılmasıyla yakın zamanda tamamlanması bekleniyor.
Hagios Mokios Sarnıcı/Fatih
Bölgede “Altımermer Çukurbostanı” olarak da bilinen Hagios Mokios Sarnıcı, I. Anastasius tarafından inşa edildi.
Bugün, Fındıkzade Çukurbostan Yaşam Merkezi’nin yer aldığı sarnıç, sosyal hizmetlerin yanı sıra ilçe sakinlerine yeşille buluşup piknik yapma imkanları sağlıyor.
Fildamı Sarnıcı/Bakırköy
Bizans döneminde inşa edilen Fildamı Sarnıcı ise 5. ve 6. yüzyılda, Magnaura Sarayı ile çevresinin su ihtiyacını karşıladı.
Sarnıcın işlevini kaybetmesinin ardından da orduya ait filler burada barındı.
Osmanlı döneminde de “fillerin barınağı” olarak kullanılan yapı günümüzde bazı kültürel etkinliklere ev sahipliği yapıyor.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
